Odszkodowanie za wypadek w pracy – prawo pracy i ZUS

Wypadek przy pracy to zdarzenie, które miało miejsce podczas wykonywania obowiązków służbowych.. Osoba, która uległa wypadkowi przy pracy, ma prawo do odszkodowania zarówno od pracodawcy, jak i z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). W poniższym artykule wyjaśniamy, jakie świadczenia przysługują poszkodowanemu pracownikowi oraz jakie dokumenty są potrzebne do zgłoszenia wypadku.

Kto może ubiegać się o odszkodowanie?

Każdy pracownik, który uległ wypadkowi przy pracy, może ubiegać się o odszkodowanie. Dotyczy to zarówno pracowników zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, jak i osób pracujących na umowach cywilnoprawnych, jeżeli wypadek miał miejsce w trakcie wykonywania zleconych czynności. Należy podkreślić, że odszkodowanie z ZUS za wypadek w pracy przysługuje tylko wtedy, gdy wypadek został formalnie uznany za wypadek przy pracy, co jest potwierdzone protokołem powypadkowym sporządzonym przez pracodawcę.

Dokumenty potrzebne do zgłoszenia wypadku

Aby ubiegać się o odszkodowanie, należy zgromadzić i złożyć odpowiednie dokumenty. Do najważniejszych należą:

• Protokół powypadkowy – to dokument przygotowany przez pracodawcę, który szczegółowo opisuje okoliczności wypadku. Musi być on sporządzony w terminie 14 dni od daty zgłoszenia wypadku.
• Zaświadczenie lekarskie – które potwierdza doznane urazy oraz ich związek z wypadkiem podczas wykonywanej pracy.
• Wniosek o jednorazowe odszkodowanie – który powinien zawierać szczegółowe informacje o wypadku oraz dokumentację medyczną.
• Jeśli posiadasz inne dokumenty – które dodatkowo potwierdzają, że wypadek miał miejsce podczas wykonywania obowiązków służbowych.

Rodzaje świadczeń z ZUS

ZUS oferuje kilka rodzajów świadczeń dla osób, które doznały wypadku przy pracy. Do najważniejszych należą:

• Jednorazowe odszkodowanie – przysługuje pracownikowi, który doznał stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu w wyniku wypadku przy pracy. Odszkodowanie jest jednorazową wypłatą, której wysokość zależy od stopnia uszczerbku.
• Świadczenia rehabilitacyjne – przysługują osobom, które po wyczerpaniu zasiłku chorobowego wciąż nie są zdolne do pracy, ale istnieje szansa na poprawę ich stanu zdrowia.
• Rentowe świadczenia – w przypadku, gdy pracownik w wyniku wypadku przy pracy staje się niezdolny do pracy na stałe, może ubiegać się o rentę z tytułu niezdolności do pracy.

Jak obliczana jest wysokość odszkodowania?

Wysokość odszkodowania za wypadek w pracy obliczana jest na podstawie stopnia uszczerbku na zdrowiu oraz przeciętnego wynagrodzenia. Każdy procent uszczerbku na zdrowiu ma swoją wartość wyrażoną w złotówkach, którą określa ZUS. Przykładowo, jeśli stopień uszczerbku wynosi 10%, a wartość jednego procenta uszczerbku to 1 000 zł, pracownik otrzyma 10 000 zł odszkodowania.

Aktualne stawki na 2024 rok

W 2024 roku ZUS podwyższył stawki odszkodowań. Za każdy procent uszczerbku na zdrowiu przysługuje obecnie 1 096 zł. Ten wzrost ma na celu dostosowanie wysokości odszkodowań do aktualnych realiów ekonomicznych. Oznacza to, że jeśli pracownik doznał np. 10% uszczerbku na zdrowiu, otrzyma jednorazowe odszkodowanie w wysokości 10 960 zł.

Przykłady obliczeń wysokości odszkodowania za wypadek w pracy

Aby lepiej zrozumieć, jak obliczana jest wysokość odszkodowania, przyjrzyjmy się kilku przykładowym sytuacjom:

• Przypadek 1 – Pracownik doznał 5% uszczerbku na zdrowiu. Wysokość odszkodowania wynosi 5% x 1 096 zł, czyli 5 480 zł.
• Przypadek 2 – Pracownik doznał 15% uszczerbku na zdrowiu. Wysokość odszkodowania wynosi 15% x 1 096 zł, czyli 16 440 zł.

Odszkodowanie za wypadek od pracodawcy

Należy pamiętać, że niezależnie od jednorazowego odszkodowania za wypadek przy pracy poszkodowanemu może przysługiwać dodatkowe odszkodowanie od pracodawcy. Jest tak jeżeli przyczyną wypadku było zaniedbanie leżące po stronie pracodawcy (niezapewnienie bezpiecznych warunków pracy). Szerzej na ten temat opisuje inny mój artykuł.

Terminy zgłoszeń i ważne daty

Zgłoszenie wypadku pracodawcy powinno nastąpić niezwłocznie, najlepiej w dniu zdarzenia. Jeśli chodzi o protokół powypadkowy, który przygotowuje pracodawca, to musi on powstać w ciągu 14 dni od zgłoszenia wypadku. Wniosek o odszkodowanie z ZUS najlepiej złożyć jak najszybciej po uzyskaniu wszystkich niezbędnych dokumentów, aby uniknąć przedawnienia roszczeń.

Odszkodowanie za wypadek w pracy – podsumowanie

Odszkodowanie za wypadek w pracy jest świadczeniem, które ma na celu rekompensatę za doznane szkody. Warto znać swoje prawa i obowiązki związane z ubieganiem się o odszkodowanie, aby móc skutecznie dochodzić swoich roszczeń. Właściwe przygotowanie dokumentacji oraz terminowe zgłoszenie wypadku to klucz do uzyskania należnego odszkodowania.